Phương pháp này áp dụng cho trường hợp doanh nghiệp sử dụng cùng 1 quy trình sản xuất, sử dụng cùng một loại nguyên vật liệu nhưng kết quả sản xuất thu được nhiều loại sản phẩm khác nhau và chi phí sản xuất không tập hợp riêng được mà phải tập hợp chung cho tất cả sản phẩm. Do vậy, để xác định giá thành từng loại sản phẩm cần căn cứ vào tiêu chuẩn kỹ thuật để phân cho từng loại một hệ số, trong đó lấy hệ số 1 làm sản phẩm tiêu chuẩn, từng loại sản phẩm còn lại phải luôn có một hệ số quy đổi bằng mấy lần sản phẩm tiêu chuẩn.
VD: chăn nuôi bò sữa (cùng sử dụng một loại nguyên liệu chung như cho ra nhiều giống bò sữa khác nhau, nhưng luôn có hệ số quy đổi)
Các bước tính giá thành từng loại sản phẩm:
Bước 1: Xác định giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn tiêu chuẩn
Giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn | = | Tổng giá thành của tất cả các loại sản phẩm |
Tổng số sản phẩm gốc |
Bước 2: Quy đổi sản phẩm thu được của từng loại về sản phẩm tiêu chuẩn theo các hệ số quy định:
Số sản phẩm tiêu chuẩn | = | Số sản phẩm từng loại | x | Hệ số quy đổi từng loại |
Bước 3: Xác định giá thành từng loại sản phẩm:
Tổng giá thành sản xuất sản phẩm | = | Số lượng sản phẩm tiêu chuẩn của từng loại | x | Giá thành đơn vị sản phẩm tiêu chuẩn |
Ví dụ: Công ty ABC tiến hành sản xuất hai loại sản phẩm X và Y, cuối tháng hạch toán chi phí được tập hợp như sau (đvt: đồng)
- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: 6.000.000
- Chi phí nhân công trực tiếp: 2.000.000
- Chi phí SX chung: 1.000.000
SL SP hoàn thành trong tháng: SP X Nhập kho 1000, SP Y hoàn thành gửi bán ngay 500
Yêu cầu: Tính giá thành từng loại SP: Biết chi phí SX tập hợp chung không hạch toán riêng được cho từng SP X và Y, biết hệ số quy đổi SP X: 1.25; SP Y: 1.75, chi phí SX KD dở dang đầu kỳ: 500.000, chi phí SX KD dở dang cuối kỳ: 1.000.000
Lời giải:
– Tính giá thành nhóm SP X và Y và giá thành đơn vị:
+ Số lượng SP tiêu chuẩn: ( 1000 x 1.25 ) + ( 500 x 1.75 ) = 2.125
+ Tổng giá thành SP X và Y:
500.000 + ( 6.000.000 + 2.000.000 + 1.000.000 ) – 1.000.000 = 8.500.000đ
– Giá thành đơn vị SP gốc: 8.500.000 = 4.000đ
2.125
+ Giá thành đơn vị SP X: 4.000 x 1.25 = 5.000đ
Tổng giá thành SP A: 1000 x 5.000 = 5.000.000đ
+ Giá thành đơn vị SP B: 4.000 x 1.75 = 7.000đ
Tổng giá thành SP B: 500 x 7.000 = 3.500.000đ